یک کلاه ایمنی در مجموع از بخش های اساسی زیر تشکیل می شود:
کلاه یا سرپوش (Hat & Cap) : یک جسم صلب و سخت به شکل تقریبا نیم کره که با هماهنگی قسمت های داخلی خود سر را در برابر قسمت های مکانیکی, الکتریسیته و هم چنین برخی از شرایط نامساعد محیطی, محافظت می کند.
پوسته (Shell) : بخش خارجی کلاه بدون ضمائم آن را پوسته می نامند که وظیفه اصلی آن مقاومت در برابر نیروهای وارده خارجی بر آن است. پوسته قسمت اصلي و ظاهري كلاه بوده كه نقش حفاظتي اوليه در مقابل ضربه وارده را ايفا مي كند . لذا بايستي از ماده اي سخت ساخته شود و سطحي صيقلي و داراي انحنا ، جهت حفاظت و دفع انرژي ناشي از ضربه وارده را داشته باشد.
لبه (Brim) : برامدگی دورادور کلاه های ایمنی در اندازه های مختلف که وظیفه آن تامین حفاظت اضافی برای ناحیه صورت، گردن و شانه می باشد ؛ در کلاه های کار در ارتفاع برای تامین دید کافی این لبه ها تقریبا حذف میشوند .
بندهای یراق (Suspension) : شامل نوارها ، بند ها و تسمه های داخلی کلاه که پوسته را بدون ایجاد تماس بین آن و سر روی سر نگاه داشته و وظیفه اصلی آن جذب و مستهلک نمودن نیروهای مکانیکی وارده از طریق پوسته کلاه و ایجاد فاصله برای فراهم آوردن مقاومت الکتریکی لازم می باشد.
بند تاج (Crown straps) : بخشی از نوارها و بند های داخلی که به صورت متقاطع می باشند و در تماس با بخش فوقانی سر قرار می گیرد که جهت ثابت نمودن کلاه و جلوگیری از افتادن آن در هنگام حرکتهای سر به کار می رود .
پیشانی بند (Heafband) : قسمتی از بند های یراق کلاه ایمنی است که بر روی قسمت جلویی سر قرار می گیرد و هماهنگ با سایر نوارها و بندهای داخلی، پوسته را با فاصله از سر جدا نگاه می دارد.
بند چانه (Chin Strap) : بندی قابل تنظیم که به طور محکم به پوسته کلاه متصل بوده و برای ثابت نگه داشتن کلاه و جلوگیری از افتادن آن در هنگام حرکت سر به کار می رود.
نوار پشت گردن (Hope Strap) : یک تسمه قابل تنظیم در قسمت پشتی کلاه که از آن برای تغییر محیط یراق کلاه و در نتیجه متناسب کردن آن با سر کاربر استفاده می شود. این تسمه باید طوری روی کلاه نصب شود که امکان تنظیم آن بدون برداشتن کلاه از سر وجود داشته باشد.
نوار عرقگیر (Sweatband) : قسمتی از نوار داخلی کلاه می باشد که در ناحیه پیشانی بند قرارر گرفته و امکان جذب عرق را فراهم می کند. نوارهای عرق گیر باید قابل شستشو و قابل تعویض باشند.
علاوه بر بخش های اصلی، یک کلاه ایمنی می تواند شامل قسمت های زیر نیز باشد:
لبه جلویی (Peak) : قسمتی از لبه کلاه که همواره باید در جلو قرار بگیرد.
سوراخ های اتصال گوشی (Earmuff slots) : برای اتصال گوشی های محافظتی به کلاه های ایمنی در نظر گرفته شده اند.
لبه هدایت کننده باران (Rain trough) : آب باران را به قسمت جلوی کلاه هدایت می کند.
آستری زمستانی (Winter Liner) : پوشش اضافی که بر روی بند های یراق کلاه نصب شده و وظیفه آن گرم نگه داشتن ناحیه سر، گردن و گوشها در محیطهای سرد و یا در فصول سرد سال است. جنس مواد تشکیل دهنده آستری با توجه به شرایط محیطی متفاوت است ولی معمولا از پارچه پشم دار مقاوم در برابر نفوذ آب بافته می شود. جنس آستری باید از مواد غیر قابل اشتعال باشد.
نوار شب رنگ: برای افزایش قابلیت دید بر روی کلاه نصب می شود.