معمولا کلاه ایمنی دارای سه عملکرد برای کاهش آسيب است:
» سرعت ضربه وارده به جمجمه را کاهش میدهد و از این رو جا به جایی مغز، در هنگام سانحه کنترل میشود. ماده نرم موجود در کلاه برخی ضربات را جذب نموده و در نتیجه سر با آهستگی به کلاه ایمنی برخورد میکند و این بدان معناست که مغز با نیروی زیادی با جمجمه برخورد نمیکند.
» کلاه ایمنی نيروي ضربه را در سطح بزرگتری پخش میکند تا نیرو در روی ناحیه خاصی از جمجمه متمرکز نشود.
» کلاه ایمنی به عنوان یک مانع فیزیکی عمل کرده و مانع برخورد جمجمه با شیء میشود.
این سه عملکرد با ادغام ويژگيهاي ۴ جزء اصلی کلاه ایمنی حاصل ميشود.
ساختمان کلاه ایمنی: یک کلاه ایمنی استاندارد دارای ۴ قسمت اساسی است که در مجموع و بصورت مکمل یکدیگر برای ایجاد راحتی و حفاظت از سر عمل می کنند. این چهار قسمت عبارتند از:
۱- پوسته بیرونی ۲- یراق یا ضربه گیر ۳- لایه و نوار دور کلاه ۴- سیستم نگهدارنده
البته این یک تقسیم بندی کلی است و اجزای تشکیل دهنده کلاه ایمنی در دسته بندی های متفاوتی طبقه بندی می شوند. نیاز به تذکر نیست که تمام این اجزا باید ملزومات کلاههای ایمنی را دارا باشد.