به طور كلی ماسكهای تنفسی از دو قسمت تشكیل شده اند :
الف ) جز اصلی ماسك ( Face Piece )
ب ) جزء پاك كننده هوا ( Airpuring Element )
جزء اصلی ماسك دارای یك ورودی و یك خروجی هوا و یك قالب فیلتر است كه این ضمائم توسط بندی بر روی سر مستقر می شود . ماسك ها از نظر ظاهری به دو دسته تمام صورت که کل صورت را میپوشانند ( Full Face Mask ) و ماسک نیم صورت که نیمی از صورت را پوشش می دهند ( Half Face Mask ) تقسیم می شوند. اساسی ترین جزء ماسك فیلتر آن می باشد. فیلترها سه نوع هستند :
1ـ فیلترهای گیرنده گاز و بخار ( Gas filter )
2ـ فیلترهای گیرنده ذرات (Dust filter )
3- فیلترهای مرکب (گیرنده ذرات و گاز و بخارات)
قسمت های مختلف یک ماسک:
ماسک های حفاظتی دو نوع هستند نوعی ساده ای که فقط شامل یک فیلتر مکانیکی است و نوعی که با استفاده از مواد فعال مانند CHARCOAL و ذغال هایی از این نوع می تواند باعث حذف برخی از عوامل بیماری زا و سمی شود . اما همین ماسک های نوع دوم هم محدودیت هایی دارند و از جمله مهم ترین آنها اینکه چون اینها اکسیژنی تولید نمی کنند بنابراین در محل هایی که کمبود اکسیژن است و یا تهویه خوبی ندارد نباید مورد استفاده قرارگیرد چون درست است که مواد سمی را حذف می کند ولی شخص را با کمبود اکسیژن مواجه می کند . و از این نظر باید دقت کافی بعمل آید .
از طرفی در هوا ممکن است برخی مواد شیمیایی و یا حتی طبیعی وجود داشته باشند که آلرژی زا باشند و این فیلترها نتوانند آن را حذف کنند و شخص را دچار مخاطره کند . مثل واکنش های آنافیلاکسیک که گاهی می تواند مرگزا باشد .
ماسک های تنفسی در شکل ها و سایزهای مختلفی ساخته می شوند که هدف اصلی از این کار ایجاد راحتی و تناسب لازم برای افراد استفاده کننده می باشد. فیلتر بیشتر ماسک ها از نان وون ( الیاف بافته نشده) می باشد که بسته به نوع کاربرد ماسک در برخی از آنها یک یا چند لایه از جنس پروپیلن و یا پلی استر نیز بکار گرفته می شود، لذا علاوه بر افزایش کاربرد ماسک، مدت زمان کارآیی آن نیز افزایش می یابد. برخی از ماسک از مواد جاذب برای جلوگیری از عرق و در نتیجه لغزش آن بر روی صورت ساخته شده اند. داشتن یك لایه فلز نرم قابلیت فیكس شدن ماسک را روی بینی افزایش می دهد. کلیپس بینی قابل تنظیم جهت تنظیم با سایز بینی علاوه بر اینکه کاهش دید را کم می کند، تطابق بیشتری بین صورت فرد و ماسک ایجاد می کند.
سوپاپ هوای بازدمی قسمت دیگری از اجزای ماسک بوده که از افزایش هوای گرم وتجمع بوی بازدم جلوگیری كرده و تنفس در هوای گرم و مرطوب را راحت تر می كنند (دریچه جریان خنک برای کاهش حرارت). این سوپاپ همچنین مانع افزایش فشار تنفس می گردد.
ماسک جهت قرار گیری بر روی صورت نیاز به یک هدبند دارد که می تواند به شکل های مختلف و به صورت تک بندی یا دو بندی باشد. در برخی از برندهای مختلف از رنگ هدبند جهت تعین کلاس ماسک استفاده می شود.
در ماسک های پارچه ای لایه مختلف تشکیل دهنده ماسک با دوخت معمولی یا التراسونیک بهم متصل می گردند. به طور معمول مقدار بسیار کمی از آلاینده های موجود در هوا از طریق لبه های فیلتر به داخل ماسک نشت می کنند که این امر باعث کاهش راندمان فیلتراسیون می شود. در دوخت التراسونیک لبه های ماسک و شکاف بین لایه های فیلتر بهم جوش داده می شوند و درزی بین دوخت ها باقی نمی ماند. در نتیجه میزان خطای ماسک پایین آمده و عملکرد و بهره وری آن بالا می رود. این دوخت در اکثر ماسک های یکبار مصرف کاربرد دارد.