• افت موقت شنوائی :

  تغییر موقت آستانه شنوایی یا افت موقت شنوایی زمانی اتفاق می افتد كه فرد بطور اتفاقی یا بصورت غیرشغلی با امواج صوتی بالاتر از 65 دسی بل مواجهه داشته باشد . این تغییر به صورت افزایش آستانه شنوایی می تواند از چند دسی بل تا دهها دسی بل باشد .

در این عارضه شخص احساس سنگینی و كیپی در گوش دارد . ویژگی این آسیب این است كه موقت بوده و پس از قطع مواجهه با صدا ، عمدتاً در مدت چند ساعت بهبود پیدا می كند .

اصوات با فركانس پائین اثر كمتری در ایجاد (افت شنوایی موقت) داشته و محدوده فركانس بیشترین اثر را دارند . حداقل تراز فشاری كه می تواند باعث گردد ، است . عارضه بسته به تراز فشار صوت و مدت مواجهه می تواند از چند ساعت تا چند هفته طول به كشد .

افت دائم شنوائی :

• در صورتیكه مواجهه با صدا تكرار گردد و به صورت دائمی درآید افت موقت به افت دائم تبدیل می شود . این افت نه در اثر خستگی دستگاه شنوایی بلكه در اثر تخریب سلولهای مژكدار اندام كرتی صورت می گیرد و اغلب بهبودی به دنبال ندارد .

افرادی كه دچار (افت دائم شنوایی) هستند ممكن است بطور همزمان دچار نیز باشند . برای مشخص كردن مقدار واقعی كارگر را صبح روز بعد از كار جهت شنوائی سنجی هدایت می نمایند.

افت دائم شنوایی در اثر صدا عمدتاً از فركانس شروع می گردد و میزان آن بسته به عوامل مختلف فردی و محیطی متفاوت می باشد. خصوصیات فردی مهم شامل : سن ، سابقه كار ، نژاد ، تغذیه ، بیماریهاست . مسمومیت به اكسیدكربن ، جیوه ، فسفر ، سرب و برخی داروها نظیر استرپتومایسین ، سالیسیلات ، جنتامایسین نیز می تواند با ایجاد كم شنوایی اثر صدا را بر دستگاه شنوایی تشدید نماید. ضربه به سر ، عفونت ها و برخی بیماریهای غیر شغلی نیز می تواند دلیل افت شنوایی باشد . عوامل محیطی موثر بر افت شنوایی شامل : نوع صدا ، تراز فشار صوت و مدت زمان مواجهه روزانه فرد می باشد . مقدار توسط ادیوگرام صنعتی معلوم می گردد كه در آن میزان افت و درصد معلولیت دستگاه شنوایی تعیین می گردد.

• تداخل با مكالمه

مكالمه در محیط های كاری به عنوان یكی از راههای ارتباط می باشد كه در صورت وجود صدای زمینه مخصوصاً در فركانسهای حدود مكالمه ( 4000 ـ 100 هرتز ) می تواند ارتباط بین افراد را از طریق كلامی مختل سازد و باعث بروز اشتباه و نیز حوادث گردد . در ارزیابی صدا ، تراز تداخل با مكالمه ( SIL )(1) نیز محاسبه ومورد توجه قرار می گیرد. و نیز استفاده از تو گوشی و رو گوشی نیز میتواند ارتباط کلامی را محدود سازد

• اثر روی اندام بینایی

درمواجهه با صدا ،كنترل تطابق وتعقیب اشیاء بهم می خورد وعكس العمل به نوركم می شود .

• اثر بر سیستم تعادلی

گیجی ، تهوع ، اختلال در راه رفتن .

• ناراحتی اجتماعی

مانند اثر بر خواب و روابط اجتماعی و خانوادگی خصوصاً هنگامی كه افت شنوائی به ناحیه مكالمه سرایت نموده باشد . افرادی كه دچار افت دائم شنوائی شوند میل دارند این عارضه مخفی بماند ، لذا در مناسبات اجتماعی كمتر شركت می كنند .

• اثرات عصبی

اثر بر دستگاه گوارش شامل اختلالات و حتی دردهای شكمی و ترشح زیاد اسید معده و تشدید بیماریهای مرتبط .

• اثر روی الكترولیت ها

مخصوصاً روی نگهداری سدیم در ادرار نقش محدود كننده ای دارد ، مواجهه با صدا در تطابق بدن با گرما نقش منفی دارد .

• اثرات جانبی

شامل كاهش راندمان كار ، افزایش ریسك حوادث .

• اثرات روانی

هیجان ، تحریك پذیری و اختلالات روانی ، مطالعات نشان داده است كه افرادی كه با صدا مواجهه دارند بیشتر به اختلالات روانی دچار می گردند .

• اثرات فیزیولوژیك عمومی

صدا می تواند باعث تحریك عصبی شده و ضربان قلب ، فشارخون و مصرف اكسیژن و تعداد تنفس را افزایش دهد كه این تغییرات بر عملكرد دستگاههای بدن اثر نامطلوب دارد . این عوارض برای كسانی كه دارای بیماریهای قلب و عروق هستند و همچنین زنان باردار بسیار خطرناك است. چنانچه فردی بطور مداوم طی ۸ ساعت در معرض سر و صدای بالای ۷۰ دسی بل قرار گیرد، فشار خون وی تا ۵-۱۰ میل مترجیوه افزایش می یابد.افزایش فشار خون، انقباض عروق (به علت استرس و افزایش سطح آدرنالین خون)، افزایش خطر ابتلا به امراض قلبی- عروقی از عوارض سر و صدا می باشند. استرس، اضطراب، سردرد، خستگی، زخم معده، سرگیجه، اختلال نعوذ در مردان (به علت انقباض عروق)، انقباضات عضلانی، اختلال در سیستم گوارش، افزایش كلسترول و تعداد گلبولهای سفید خون، افزایش سرعت تنفس، دل درد، تغییر در عملكرد طبیعی غدد درون ریز از دیگر عوارض سر و صدا می باشند.

• اثر ذهنی صدا

برای همه افراد چه در محیط كار و چه در اجتماع اثر ذهنی صدا یكسان نبوده و افراد مختلف از نظر اثرات روانی و عصبی آن یكسان تحت تأثیر قرار نمی گیرند لذا ممكن است یك صدای واحد برای بعضی افراد قابل تحمل و برای دیگران آزار دهنده باشد . این عامل مستقل از تراز فشار است و منحصر به ترازهای بالا نیز نیست.

• اثرات صدا بر روی كارایی

بر اساس تحقیقات آزمایشگاهی هر چند صدای پیوسته بر میزان كارایی درفعالیت‌های ذهنی و حركتی سـاده اثـر سویـی نـدارد، امـا اگـر صدا نامنظـم و متنـاوب و غیرقابـل پیش بینی باشد بر كارایی در امور مراقبتی (Vigilance tasks)، حافظه ای (Memory tasks) و وظایف پیچیده (Complex tasks) كه شخص در آن واحد باید دو عمل انجام دهد تاثیر منفی می‌گذارد. ضمنا اثرات صدا برروی كارایی به عوامل مختلفی چون : نوع صدا و شدت آن، قابل پیش بینی یا غیرقابل پیش بینی بودن آن، نوع كار و وظیفه، میزان قدرت تحمل استرس و دیگر ویژگی‌های شخصیتی فرد بستگی دارد. با این وجود با توجه به تاثیرات مخرب صدا بر روی فرد کنترل صدا ضروری به نظر میرسد.