از نظر مطالعات تئوریك آلاینده ها را به سه گروه گاز ، بخار و آلاینده های ذره ای تقسیم می كنیم كه هر یك از این آلاینده ها اثرات خاصی را بر روی سیستم تنفسی ایجاد می كند و صدمات جدی را به ریه وارد می سازند كه اغلب آنها برگشت ناپذیر می باشد به همین جهت استفاده از وسایل حفاظت دستگاه تنفسی بسیار ضروری به نظر می رسد. محیط های كاری مختلف و مواجهه با فعالیت های مختلف خطرات متنوعی نظیر موارد زیر را می تواند بوجود آورد :

1- گرد و غبار (Dust)

ذراتیكه در فرایندهای مكانیكی از قبیل شكستن ، خرد كردن ، آسیاب كردن ، دریل نمودن ، سائیدن و تراشیدن از مواد جامد آلی یا غیر آلی تولید میشود را Dust گویند. گرد وغبارهایی مانند سلیس و آزبست اگر وارد ریه و در آنجا مستقر شوند می توانند صدمات جدی را به بافت ریه وارد آورد . به هنگام این اتفاق بافت ریه تماس كمتری را با خون داخلِ رگها خواهد داشت. بنابراین میزان اكسیژن دریافتی كاهش می یابد و نفس كشیدن مشكل خواهد شد. ذرات دارای قطر 5 - 1 میکرون می تواند به راه های هوایی فوقانی وارد شوند اما ذرات 1-0.1 توانایی وارد شدن به ریه ها و مجاری آلوئولار را دارند.

2- دمه ( Fume)

ذراتی كه از جامدات در حال ذوب از قبیل فلزات متصاعد در هوای سرد كندانسه میگردند را فیوم گویند . این تغییر فیزیكی اغلب با واكنشهای شیمیایی مانند اكسیداسیون همراه است . معمولا اندازه آنها بین 2/0 تا 3/0 میکرون است ودارای خاصیت چسبندگی می باشند. .مثال : فیومهای اكسید سرب در زمان ذوب كردن آن و فیومهای اكسید آهن در هنگام جوشكاری با قوس الكتریكی

3- میستها (Mists)

به ذرات ریز مایع كه در هوا معلق هستند میست گویند. این قطرات كوچك زمانیكه گاز به مایع تبدیل میشود یا ذرات مایع در هوا پراكنده میشوند ، بوجود می آیند . مثال از قبیل میستهای روغن در فرایندهای برش و تراشكاری، میستهای ناشی از اسپری رنگ و كندانسه شدن آب به شكل بخار مه یا باران میباشد .

4- گازها

گازها سیالات بی شكل هستند كه فضا اشغال میكنند یا با افزایش فشار و كاهش دما در شرایط محدود از جامدات و مایعات بدست می آید و بعبارتی گاز به ماده ای گفته می شود که در بالای حرارت بحرانی خود قرار دارد. مثال جوشكاری با گاز مانند استیلن ، نیتروژن ، هلیم ، آرگون و مونوكسید كربن تولید شده از ماشینهای درون سوز، سولفید هیدروژن كه در زمانیكه مواد دارای سولفور تغییر حالت میدهد بوجود می آید .

5- بخارات (Vapors)

بخارات حالت گازی موادی هستند كه قبل از آن در دما و فشار معمولی مایع یا جامد میباشند بعبارتی بخار به ماده ای گفته می شود که در حالت گازی در زیر حرارت بحرانی قرار دارد وبه صورت مایع است. بخارات از فرایند تبخیر جامدات یا مایعات و قسمتهای تمیزكاری و بخشهای نقاشی ومحلی كه حلالها مورد استفاده قرار میگیرد ، تولید میشود . بخارهای آلی كه وارد جریان خون می گردد دارای اثر بیحسی بر روی مغز هستند و سبب گیجی می شود .

6 – دود ( Smoke)

دود دارای ذرات دوده یا كربن میباشد كه ناشی از احتراق ناقص نفت یا زغال می باشد.

7- خطرات بیولوژیکی

شامل موجودات زنده مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و دیگر ارگانیسم. به عنوان موجودات مرده و یا بخش هایی از موجودات زنده محسوب می شوند. نمونه هایی از اندازه این ذرات: ویروس 0.02-0.3 میکرون، باکتری 0.5 تا 10 میکرون و قارچ 1-70 میکرون می باشد.

در ارزیابی عوامل زیان آور محیط کار هریک از آلاینده های فوق می توانند در دسته فیزیکی ،شیمیایی و یا بیولوژیکی قرار گیرند.در مواجهه با این عوامل زیان آور استفاده از تجهیزات حفاظت فردی استاندارد ضروری است.